Chatrapati Shivaji Maharaj (छत्रपती शिवाजी महाराज) By Krishnarao Arjun Keluskar| chhatrapati shivaji biography marathi |
‘छत्रपती शिवाजी महाराज’
कृ. अ. केळूसकर यांचे हे चरित्र हे मराठी साहित्य व इतिहासातील एक मैलाचा दगड आहे. मराठी भाषेतील पहिले विस्तृत व सर्वांगसुंदर शिवचरित्र म्हणून या ग्रंथाला अग्रस्थान प्राप्त आहे.मराठीतील विस्तृत असे हे पहिलेच शिवचरित्र आहे, नंतरच्या काळात अनेक शिवचरित्रे लिहिली गेली, पण अग्रपूजेचा मान केळूसकरांच्या शिवचरित्रालाच दिला जातो.
या पुस्तकात एकूण ३२ भाग असून, प्रत्येक भागात शिवाजी महाराजांच्या जीवनातील विविध टप्प्यांचे तपशीलवार आणि वस्तुनिष्ठ विवेचन केलेले आहे. विशेष म्हणजे, बत्तीसाव्या भागात लेखकाने शिवाजी महाराजांचे गुणदोष अत्यंत वस्तुनिष्ठपणे मांडले आहेत, जे या ग्रंथाचे वैशिष्ट्य आहे.
केळूसकरांचे हे चरित्र वाचकांच्या मनावर खोल ठसा उमटवणारे ठरले आहे. गेल्या चारशे वर्षांत जनमानसात शिवाजी महाराजांची जी प्रतिमा रुजली आहे, ती प्रतिमा या ग्रंथानेच आकारली. म्हणूनच शिवभक्त, इतिहासप्रेमी आणि विद्यार्थी यांच्यासाठी हे चरित्र अनिवार्य आहे. जगाच्या इतिहासातील थोर राज्यकर्त्यांमध्ये शिवाजी महाराजांचे स्थान नेपोलियनपेक्षाही श्रेष्ठ असल्याचे विवेचन या ग्रंथात दिसते कारण शिवाजी महाराजांचे नैतिक सामर्थ्य, धार्मिक अधिष्ठान आणि लोकसेवेचा भाव हा अद्वितीय होता.
वरदा प्रकाशन या प्रतिष्ठित प्रकाशन संस्थेने हे अमूल्य शिवचरित्र नव्या वाचकांसाठी पुन्हा उपलब्ध करून दिले आहे, ज्यामुळे नव्या पिढीलाही या चरित्रातून स्फूर्ती व प्रेरणा मिळेल.